św. Marcina w Wysokienicach
96-130 Głuchów
07:15, 09:00, 11:30, 16:00 (oprócz wakacji)
Dni powszednie:
07:15, 18:00 (śr.)
07:15, 09:00, 11:30, 16:00
Dni powszednie:
07:15, 18:00 (śr.)
11 listopada - św. Marcina, biskupa
Rys historyczny: Parafię w Wysokienicach erygował w 1347 r. arcybiskup metropolita gnieźnieński Jarosław Bogoria Skotnicki. W pierwszym kościele parafialnym znajdować się miało pięć ołtarzy. Na początku XVI w. duszpasterzowało przy nim dwóch kapłanów: pleban i wikariusz. Jego konsekracji miał dokonać dopiero w 1540 r. biskup sufragan gnieźnieński Jan Busiński, jednak nie wiadomo pod jakim wezwaniem. Świątynia spłonęła wraz z całą wsią Wysokienice dnia 20 X 1749 r. Nowy kościół, modrzewiowy, orientowany, o konstrukcji zrębowej, oszalowany, pw. św. Marcina biskupa został wybudowany w 1758 r. z fundacji arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego Adama Komorowskiego, prymasa Polski, dokładnie na tym samym miejscu co poprzedni. Ponieważ po pożarze nie było już domu dla wikariusza, przy kościele duszpasterzował tylko jeden kapłan, ks. Tomasz Jachowicz, który ufundował trzy ołtarze. Wnętrze świątyni utrzymane było od początku w stylu późnobarokowym w powiązaniu z rokoko. Wskazują na to choćby późnobarokowe ołtarze boczne z rokokową dekoracją i obrazami świętych. Z czasem parafianie ufundowali ze składek dwa następne ołtarze, tak więc wrócono do pierwotnego stanu kościoła z pięcioma ołtarzami.
Wobec postępującego zubożenia, decyzją arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego Antoniego Kazimierza Ostrowskiego, prymasa Polski, w 1789 r. parafia została inkorporowana do prepozytury parafialnej w Głuchowie. Odtąd w Wysokienicach, już jako filii, rezydował i duszpasterzował jeden z trzech mansjonarzy głuchowskich. Inkorporacja nie była wieczysta: w 1869 r. kościół wysokienicki stał się na powrót parafialnym. W 1935 r., staraniem ówczesnego proboszcza ks. Jana Markiewicza, kościół został rozbudowany (powiększony o 78 m2), odnowiony wewnątrz i na nowo pokryty gontami. W 1956 r. od strony południowej dobudowano do niego kaplicę. W 2006 r. kościół przeniesiono do skansenu w Maurzycach koło Łowicza.
W latach 1991-1994 na tyłach starego kościoła, został zbudowany nowy, według projektu arch. Janusza Tofila i ks. kan. Wiesława Wasińskiego. Jego wyposażenie stanowią obiekty przeniesione ze starego drewnianego kościoła. 11 XI 1991 r. biskup pomocniczy warszawski Marian Duś wmurował kamień węgielny, a już 15 V 1994 r. biskup łowicki Alojzy Orszulik dokonał konsekracji świątyni. Nad świątynią góruje zwieńczona krzyżem wieża, usytuowana nad ścianą frontową. Na ścianie ołtarzowej wisi rzeźbiona w drewnie scena ukrzyżowania z Maryją i św. Janem. Po bokach nawy znajdują się kaplice św. Anny i św. Marcina. Po lewej stronie jest kaplica Matki Bożej z Dzieciątkiem. Uposażenie kościoła stanowią liczne obrazy: św. Anny i św. Jana Nepomucena
w prawej kaplicy, św. Marcina i Ukrzyżowania Pana Jezusa w lewej kaplicy, św. Józefa po lewej stronie nad wejściem do kaplicy Maryjnej oraz Matki Bożej z Dzieciątkiem i św. Huberta w tejże kaplicy, Trójcy Świętej nad chórem, św. Rocha nad wejściem do zakrystii, św. Wawrzyńca i św. Alojzego Gonzagi w zakrystiach, Świętej Rodziny i Matki Bożej Nieustającej Pomocy w sali katechetycznej. Okna kościoła zdobią witraże: dwa symbolizują sakrament Pokuty i Eucharystii, a pozostałe ukazują świętych.
Opracował: ks. kan. dr Paweł Staniszewski