L.dz. 339/2022                                                                                                                                                                                  Łowicz, 18.03.2022 r.

Do wszystkich kapłanów,

osób życia konsekrowanego,

wiernych świeckich Sióstr i Braci, tworzących diecezję Łowicką.

1. Wszyscy jesteśmy głęboko poruszeni horrorem wojny, która w ostatnich dniach, na skutek rosyjskiej agresji, dotknęła naród ukraiński i innych mieszkańców tego kraju. Niosące zniszczenie i śmierć działania zbrojne Rosji już zmusiły do ucieczki blisko 3 mln ludzi. Prawie 2 mln z nich znalazło bezpieczne schronienie w Polsce, w miejscach zorganizowanych przez Władze naszego kraju, samorządy i udostępnionych przez przedsiębiorców (hotele, pensjonaty, domy wypoczynkowe, szkoły etc.). Również w domach polskich rodzin, w  klasztorach, domach rekolekcyjnych, parafiach uciekinierzy wojenni znajdują dach nad głową. Począwszy od właścicieli mieszkań i osób zakupujących  potrzebne artykuły dla uciekających przed wojną, po Władze Państwowe z głębokim współczuciem poszukujemy  możliwych i adekwatnych form reakcji na ten trudny do wyobrażenia dramat. Także Kościół  włącza się, we właściwy sobie sposób, w działania pomocowe a niekiedy sam je inspiruje.
2. Już w pierwszych dniach wojny na Ukrainie, 25 lutego br., Biskup Łowicki zwrócił się do mieszkańców naszej diecezji z prośbą o modlitwę oraz post w intencji pokoju. Wszystkim, którzy odpowiedzieli na ten apel wyrażamy podziękowania i prosimy, aby modlitwa pełna wiary nie ustawała, aby nasze domy i kościoły rozbrzmiewały modlitwą ufną i wytrwałą. Zachęcamy wszystkich wiernych naszej diecezji do podejmowania nadal, w miarę możliwości zdrowotnych, postu o chlebie i wodzie w piątki Wielkiego Postu, ofiarując go w intencji pokoju. Biskup Andrzej, w łączności z całym polskim Kościołem, zachęcił do przeprowadzenia zbiórki pieniężnej w Środę Popielcową i Pierwszą Niedzielę Wielkiego Postu. Hojność ofiarodawców w wielu parafiach była ogromna, dzięki czemu nasza diecezja, jedna z najmniejszych w Polsce pod względem ilości wiernych, mocno wsparła pomoc, jaką Caritas Polska cały czas niesie potrzebującym pomocy na terenie Ukrainy a także przybywającym do naszego kraju i naszej diecezji. Za ten gest dobroci i zrozumienia sytuacji, jaką przeżywamy należą się słowa wdzięczności.
3. Zgodnie z ewangeliczną zasadą: „niech nie wie twoja lewa ręka, co czyni prawa” (Mt 6, 3) dokonuje się obecnie w Polsce i w naszej diecezji wiele dobra. Nie o wszystkim informujemy, nie o wszystkim wiemy. Czas na podsumowanie tego co się dzieje, w różnych płaszczyznach (duchowej, materialnej, społecznej, kulturalnej), jeszcze z pewnością przyjdzie. Tym niemniej warto powiedzieć o kilku sprawach, związanych z pomocą uchodźcom w naszej diecezji, o których wiadomo, a które cieszą, dają nadzieję i inspirują innych.

a/ Praktycznie we wszystkich domach zakonnych żeńskich i męskich na terenie naszej diecezji (jest ich blisko 30) bądź to już znajdują się uchodźcy bądź  są dla nich przygotowane miejsca. Dla przykładu : Żdżary i dom sióstr Nazaretanek,  Kutno Woźniaków i dom rekolekcyjny księży Salezjanów, Miasteczko Krwi Chrystusa w Chrustach k/Rawy Mazowieckiej, dom nowicjatu księży Zmartwychwstańców w Radziwiłłowie Mazowieckim czy dom sióstr  Wspomożycielek w Nowym Mieście.

b/ Diecezjalny Dom Rekolekcyjny w Strzegocinie, został zgłoszony przez diecezjalną Caritas, jako miejsce na przyjęcie 40 osób. Wolontariusze ze wspólnot z sąsiednich parafii przygotowali dom na przyjęcie dzieci z wychowawcami z Ukrainy.

c/ W Łowiczu w budynku Kurii został uruchomiony przez diecezjalną Caritas punkt pomocy dla obywateli Ukrainy. Są tam wydawane produkty żywnościowe, ubrania i środki czystości.

d/ W wydzielonej części budynku Wyższego Seminarium Duchownego w Łowiczu, zgodnie z poleceniem Biskupa, zostały przygotowane przez wspólnotę seminaryjną i naszą Caritas pomieszczenia dla kilku rodzin z Ukrainy

e/ Przedszkola i szkoły prowadzone przez naszą diecezję jak również przez zgromadzenia zakonne, podobnie jak inne placówki oświatowe, otworzyły swoje drzwi dla dzieci i młodzieży z Ukrainy, pomagając im także materialnie w rozpoczęciu nauki

f/ Z kilku dużych parafii pojechały na Ukrainę transporty z zebranymi przez parafian darami, m.in. z Sochaczewa, Rawy Mazowieckiej, Krośniewic.

g/ Wielu księży Proboszczów podkreśla bardzo dobrą współpracę z samorządami, na których spoczywa główny ciężar organizowania pomocy, w tej trudnej i nowej sytuacji. Wszystko wskazuje na to, że ta współpraca będzie potrzebna i będzie wymagała od nas wszystkich, jeszcze wiele cierpliwości, wytrwałości i kreatywności.

h/ We wszystkich parafiach są sprawowane Msze święte i trwają modlitwy o pokój, w których uczestniczą niekiedy obywatele Ukrainy, m.in. w Łęczycy, Głownie.

4. Pomoc uchodźcom jest autentycznym świadectwem prawdziwie humanitarnej i chrześcijańskiej postawy. Oddolne, spontaniczne działania w ostatnich dniach, także te, o których była mowa wcześniej, to przykłady niezwykłej wyobraźni miłosierdzia, uzdalniającej do przekraczania własnej wygody i przyzwyczajeń w celu pospiesznego zaradzenia krzywdzie bliźniego. W uciekających matkach z dziećmi, w chorych i starszych widzimy dziś Świętą Rodzinę, uciekającą przed śmiercią do Egiptu.
5. Musimy jednak pamiętać, że samo humanitarne przyjęcie wojennych uciekinierów jest tylko pierwszym etapem stojącego przed Państwem i społeczeństwem (w większej części katolickim) wyzwania wyrażonego w słowach Jezusa Chrystusa: byłem przybyszem a przyjęliście Mnie (Mt 25, 35). W perspektywie długoterminowej przed przybyszem i wspólnotą stoją kolejne zadania związane już z procesem integracji. W takiej sytuacji wejście uchodźców do społeczeństwa wymaga od nich usamodzielnienia się, nieodłącznie związane jest z akceptacją lokalnej kultury, obowiązującego prawa, przestrzegania zasad bezpieczeństwa społecznego. Obecna sytuacja wymaga podjęcia trudu mądrego zarządzania procesem integracji społecznej. Trzeba się do niego przygotować i jak najszybciej go rozpocząć, mając jednocześnie na uwadze nie tylko dbałość o integrację uchodźców z polskim społeczeństwem, ale również wspieranie integracji wewnątrz samej społeczności ukraińskiej w Polsce i wzmacnianie jej zasobów, aby jej przedstawiciele byli również – kiedy tylko będzie to możliwe – zdolni do powrotu do swojego kraju i podjęcia się jego odbudowy
6. Musimy jednak wiedzieć, że przyjęcie migrantów i uchodźców wiąże się nieuchronnie z napięciami w społeczeństwie przyjmującym. Najczęściej powstają one na tle dostępu do zasobów dóbr, rywalizacji o miejsca pracy, poczucia niesprawiedliwego traktowania w zakresie edukacji, służby zdrowia czy możliwości korzystania z pomocy społecznej. Istnieje realne niebezpieczeństwo, że spontaniczna gościnność i serdeczność ze strony Polaków po dłuższym czasie mogą przerodzić się w niechęć do uchodźców. Jest to wyzwanie dla instytucji państwowych i samorządów. Niezwykły jednak potencjał tkwi w mądrym duszpasterskim towarzyszeniu procesom pomagania i integracji. Głos duszpasterzy, wyjaśniający, jednoczący i łagodzący, może mieć duże znaczenie dla kształtowania klimatu społecznego. Najgorszym scenariuszem w tym przypadku jest zawsze wykorzystanie pojawiających się trudności przez populistyczne grupy społeczne i polityczne dla własnych interesów.
7. Wszystkim wiernym chcemy za papieżem Franciszkiem przypomnieć, że w każdym z uchodźców „jest obecny Jezus zmuszony, jak w czasach Heroda, do ucieczki, aby siebie ocalić. Jesteśmy wezwani, by w ich twarzach rozpoznać oblicze Chrystusa głodnego, spragnionego, nagiego, chorego, obcego i więźnia, który jest dla nas wyzwaniem (por. Mt 25, 31-46). Jeśli Go rozpoznamy, to my będziemy Mu dziękować za to, że mogliśmy Go spotkać, miłować i służyć Mu” (Orędzie na Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy, 2020). Niech te słowa w okresie tegorocznego Wielkiego Postu będą dla nas szczególnym drogowskazem. Towarzysząc w drodze krzyżowej uchodźców, doświadczonych wojną, cierpieniem i lękiem o najbliższych – za przykładem św. Weroniki i Szymona z Cyreny – nie przegapmy okazji do ulżenia ich położeniu, na miarę możliwości, kompetencji i wrażliwości każdego z nas.
8. Duszpasterzy pragniemy zachęcić, by nie ustawali w spieszeniu z pomocą wraz ze swoimi parafianami. Od słowa i gotowości do inicjowania działań duszpasterzy niezwykle wiele dziś zależy. Niech wzorem miłosierdzia dla wszystkich kapłanów będzie postać Dobrego Samarytanina, który nie pozostał obojętnym na niedolę drugiego człowieka.
9. Apelujemy również do wszystkich mediów, w szczególności katolickich, aby poświęciły swój czas i zasoby dla rzetelnej informacji, ukazywania świadectwa ewangelicznego podejścia do obcych w naszej społeczności, którzy dzięki miłosierdziu i mądrej pomocy staną się w szczególny sposób naszymi siostrami i braćmi.

WIKARIUSZ BISKUPI

ds. duszpasterskich i katechetycznych

ks. Sławomir Sobierajski

Tekst, w oparciu o Komunikat Rady Konferencji Episkopatu Polski ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek w sprawie pomocy uchodźcom z Ukrainy, oprac. Ks. Sławomir Sobierajski