Znalezienia Krzyża Świętego w Lipcach Reymontowskich

adres
Miejscowości należące do parafii
Msze Święte
Dane o parafii
Osoby

Rys historyczny: Wieś Lipce została założona w 1338 r. przez arcybiskupa metropolitę gnieźnieńskiego Janisława. Pierwszą drewnianą świątynię pw. Świętego Krzyża ufundował ok. 1350 r. arcybiskup metropolita gnieźnieński Jarosław Bogoria Skotnicki. W drugiej połowie XIV w. erygowano przy nim parafię. Z Liber beneficiorum Jana Łaskiego (1511-1523) dowiadujemy się, że na początku XVI w. w parafii oprócz proboszcza pracowało dwóch wikariuszy, utrzymywanych z plebańskiego stołu. Na początku XVIII w. (1708-1711) Lipce nawiedziła groźna epidemia, której wybuch związany był z przemarszem obcych wojsk przez terytorium Polski, tzw. wojną północną. Zarówno tradycja jak i w akta parafialne wzmiankują, że „zaraza” nie ominęła żadnej rodziny. Wspomina się opustoszałe, jakby wymarłe domy, opuszczoną plebanię i domy sług kościelnych. Księża (pleban i wikariusz) zmarli, a kościół przez kilka lat stał zamknięty, przez co zaczął się rozpadać. Stąd w latach 1741-1744 w miejsce dawnego, zniszczonego zębem czasu kościoła, arcybiskup metropolita gnieźnieński Krzysztof Antoni Szembek, prymas Polski, ufundował w Lipcach nowy drewniany dom Boży z trzema ołtarzami. W sto lat później kościół ten, jako grożący upadkiem, z polecenia władzy duchownej został rozebrany w 1861 r. Na czas budowy z ofiar parafian nowego kościoła wzniesiono na cmentarzu grzebalnym drewnianą kaplicę.

Budowę kościoła, służącego wiernym do dzisiaj, rozpoczęto w 1865 r. dzięki staraniom ówczesnego proboszcza, ks. Józefa Marmo, a ostatecznie zakończono w 1870 r. Został zbudowany z cegły i kamienia polnego. W 1930 r., pod nadzorem ks. Józefa Kostrzewskiego rozbudowano świątynię, która zyskała kształt krzyża: dobudowano prezbiterium, dwie kaplice i dwie zakrystie. Jej konsekracji dokonał arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski Stefan kard. Wyszyński, prymas Polski, w roku 1967. Kościół utrzymany jest w stylu gotyku nadwiślańskiego, posiada cztery ołtarze. Ołtarz główny, w stylu neogotyckim, przyścienny, trzyosiowy, z dwiema niszami po bokach. W jego centrum znajduje się barokowy krucyfiks. W ołtarzu bocznym umieszczono obraz Matki Bożej Szkaplerznej z 1794 r., z sukienkami w stylu regencji, oraz dwie rokokowe rzeźby: św. Wojciecha i św. Stanisława. Drugi ołtarz boczny poświęcony jest Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Naprzeciw znajduje się ołtarz z wizerunkiem św. Rocha. Organy w świątyni są współczesne. Na uwagę zasługuje ambona z pierwszej połowy XX w.

Ciekawym obiektem sakralnym Lipiec jest wspomniana już drewniana kaplica cmentarna, pochodząca z początku lat sześćdziesiątych XIX w. Posiada konstrukcję zrębową, jest orientowana, zbudowana z drzewa modrzewiowego, salowa, bez wyodrębnionego prezbiterium, z ołtarzem głównym w stylu rokokowym, zamknięta prostokątnie, z boczną zakrystią. Posiada jednokalenicowy dach kryty gontem, z drewnianą wieżyczką i kruchtą w części frontowej.

Opracował: ks. kan. dr Paweł Staniszewski