Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Suserzu
09-550 Szczawin Kościelny
08:00, 10:00, 12:00
Dni powszednie:
17:00
08:00, 10:00, 12:00
Dni powszednie:
17:00
15 sierpnia - Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Rys historyczny: Parafia powstała już w XIII w., przynależąc do diecezji poznańskiej. Po 1798 r. znalazła się w granicach powstałej wtedy diecezji warszawskiej. Na skutek zmian struktur diecezjalnych w Polsce w 1925 r. została włączona do diecezji płockiej, a w 1992 r. do tworzonej diecezji łowickiej. Niezależnie od zmian administracyjnych od wieków doznaje tu czci obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem. Początki kultu maryjnego w Suserzu mają związek z dość dramatycznymi wydarzeniami. Właściciel wsi, Krzysztof Lasocki, przeszedł na protestantyzm i w 1543 r. przekazał kościół w ręce innowierców. Protestanci w tym okresie byli bardzo radykalni w usuwaniu tego, co katolickie. W Aktach Grodzkich Gostynina pozostał zapis z 1613 r.: kiedy w roku 1553 palono wszystkie ozdoby, szaty liturgiczne, obrazy, a także księgi parafialne i dokumenty kościoła, to jednak cudowny wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem ocalał. Jeden z obecnych, nazwiskiem Polek, szydząc bezbożnie popychał go nogą do ognia, gdy nagle sam do ognia na twarz upadł. Wyciągnięto go bardzo poparzonego i na marach doniesiono do domu. Cierpiącego zawieziono do Częstochowy, gdzie modląc się do Matki Bożej częściowo odzyskał zdrowie. Dopiero po 50 latach udało się odzyskać kościół z rąk protestantów i po obrzędzie rekoncyliacji, przywracającym charakter sakralny sprofanowanemu miejscu, był ponownie używany przez katolików. Informuje o tym zapis biskupa poznańskiego Wawrzyńca Goślickiego, wizytującego parafię w 1603 r. Kolejne nieszczęście nadeszło podczas potopu szwedzkiego: w 1660 r. kościół spłonął. Także i tym razem udało się uratować obraz. Po pożarze odbudowano świątynię, choć nadal była drewniana.
Dopiero w 1810 r. w Suserzu został postawiony kościół murowany, według projektu Hilarego Szpilowskiego. Stało się to gdy właściciel wsi, podkomorzy sochaczewski Jerzy Bończa-Skarzyński, wypełnił wolę swego stryja Józefa, zapisującego mu Suserz w testamencie. Musiał jednak spełnić warunek, iż na miejscu drewnianego kościoła zbuduje murowany, „ku czci Najświętszej Maryi Panny, wsławionej w tym miejscu na całą okolicę łaskami”. Po raz kolejny Matka Boża okazała się łaskawa dla mieszkańców tych ziem, gdy w drugiej połowie XIX w. okolice Żychlina i Gostynina nawiedziła epidemia cholery, szczególnie dotykając mieszkańców Żychlina, oddalonego o 12 km od Suserza. Przybywali oni do cudownego obrazu Matki Bożej prosząc o ocalenie i ślubując w 1852 r., że po ustaniu epidemii będą tutaj corocznie pielgrzymować 15 VIII. Rzeczywiście, wierni z Żychlina wywiązali się ze złożonych ślubów. Powtórzyli je w ciemnych latach stalinowskich, ślubując pielgrzymowanie na kolejne sto lat.
Ciężkie chwile przeżywała parafia podczas II wojny światowej. Kościół był zamknięty i zamieniony na magazyn, a na plebanii mieszkali Niemcy. Proboszcz, ks. Józef Chyczewski, został 26 VIII 1940 r. aresztowany przez gestapo. Trafiał kolejno do więzień w Gostyninie i Szczeglinie, a następnie do obozów koncentracyjnych w Sachsenhausen i Dachau. Zginął w komorze gazowej 10 VIII 1942 r. Przez wiele lat prowadzona była w Suserzu Księga Łask, zbierano też wota. Zaginęły jednak podczas okupacji hitlerowskiej. Obecnie wokół obrazu jest pięćdziesiąt wotów, a wierni wciąż doznają tu łask. Księgę Łask zastępują kartki z licznymi prośbami i podziękowaniami, składane przed cudownym obrazem. 15 VIII 2014 r. obraz Matki Bożej Uzdrowienia Chorych za zgodą Stolicy Apostolskiej został ukoronowany przez biskupa łowickiego Andrzeja F. Dziubę.
Jednonawowy kościół, usytuowany na wzniesieniu, jest orientowany, zbudowany w stylu klasycystycznym. Powstał na planie prostokąta zamkniętego trójbocznie od wschodu, a od zachodu zakończonego dwiema wieżami. Pod prezbiterium znajduje się krypta grobowa rodziny fundatora, a nad kruchtą balkon chóru muzycznego. Tam też znajdują się 12-głosowe organy. Uwagę przyciąga ołtarz główny, autorstwa projektanta kościoła Hilarego Szpilowskiego, mający formę klasycystycznej mensy, ozdobionej laurowymi girlandami, z tabernakulum w postaci ozdobnej świątyńki. Powyżej znajduje się wspomniany cudowny obraz Maryi z Dzieciątkiem i aniołami w srebrnych sukienkach. Namalowany jest na płótnie przyklejonym do deski. Nawiązuje do stylu malarstwa włoskiego. Dwaj aniołowie podtrzymują koronę, która zdobi skronie Maryi, zaś głowę Dzieciątka opromienia nimb. Mały Chrystus jedną ręką błogosławi, a w drugiej trzyma kulę ziemską. Metalową sukienkę z warsztatu Łopieńskich założono na obraz w XIX w. Na zasuwie znajduje się malowidło z drugiej połowy XIX w., przedstawiające św. Rocha. Cztery ołtarze boczne, wkomponowane w arkady ścienne nawy, po chodzą z końca XIX w. i przedstawiają: św. Izydora, św. Jadwigę, św. Józefa z Dzieciątkiem oraz Chrystusa Miłosiernego. Piąty ołtarz boczny pochodzi z XVIII w. i mieści wizerunek św. Barbary. Wyposażenie uzupełnia ją: klasycystyczna ambona i chrzcielnica z 1810 r. oraz dwa barokowe konfesjonały, wykonane na początku XIX w. Uwagę zwracają drzwi wejściowe do świątyni, które zachowały oryginalne okucia i zabytkową klamkę.
Opracował: ks. kan. dr Paweł Staniszewski