Rys historyczny: Parafię erygował w 1385 r. arcybiskup metropolita gnieźnieński Bodzanta, wyłączając ją z parafii Nowe. Kościół zbudowany w 1453 r. spłonął w roku 1681. Ówczesny proboszcz, ks. Wojciech Ignacy Bardziński, kanonik płocki (przyszły biskup sufragan kujawsko-pomorski), z fundacji rodziny Rembielińskich i miejscowych parafian wystawił na jego miejscu nowy kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Michała Archanioła, konsekrowany w 1692 r. W latach 1866-1872 wybudowano obok niego nowy kościół z palonej cegły, w stylu neogotyckim, z wyniosłą wieżą. Była to również fundacja rodziny Rembielińskich, z udziałem parafian, według projektu Franciszka Tourelle’a. Sprawowanie liturgii przeniesiono ze starego do nowego kościoła, który 6 X 1878 r. został konsekrowany przez biskupa kujawsko- kaliskiego Wincentego Teofila Chościak-Popiela.

Wiadomo, że na początku XVI w. istniała w Krośniewicach (poza murami miasta) prepozytura szpitalna Świętego Ducha, z własną kaplicą i uposażonym kapelanem. Funkcjonowała ona jeszcze w 1759 r., jednak pod koniec XIX w. (1881 r.) po tejże fundacji już nie było śladu. Wiadomo też, że 6 VII 1622 r. parafia krośniewicka została podniesiona przez arcybiskupa metropolitę gnieźnieńskiego Wawrzyńca Gembickiego, prymasa Polski, do rangi prepozytury z kolegium mansjonarzy. W połowie XIX w. (1863) ten tytuł już nie funkcjonuje, co znaczy, że przy kościele nie było już kolegium kapłanów, które ten tytuł uzasadniało, a tylko jeden wikariusz.

Kościół parafialny skonstruowano na planie krzyża łacińskiego, jako budowlę jednonawową. Przy prezbiterium znajdują się dwie piętrowe zakrystie. Od frontu świątynia posiada wysoką wieżę z zegarem, umieszczonym w profilowanym obramieniu. W wielobocznej absydzie prezbiterium stoi ołtarz główny z obrazem Chrystusa Ukrzyżowanego w retabulum i figurami św. Piotra i św. Pawła na bramkach. W zamknięciu nawy znajdują się ołtarze boczne: Przemienienia Pańskiego i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W ołtarzach usytuowanych w kaplicach umieszczone są obrazy Matki Bożej Częstochowskiej (na zasuwie św. Antoniego z Dzieciątkiem Jezus) oraz św. Michała Archanioła walczącego ze smokiem.

Opracował: ks. kan. dr Paweł Staniszewski