Przemienienia Pańskiego w Sierzchowach
96-214 Cielądz
08:30, 11:30
Dni powszednie:
07:30, 17:00 (maj, październik)
08:30, 11:30
Dni powszednie:
07:30, 07:00 (Adwent)
Rys historyczny: Sierzchowy były ośrodkiem kultu religijnego już w początkach XIV w. Źródła historyczne z 1344 r. mówią o drewnianej kaplicy z murowanym prezbiterium, stojącej na miejscu obecnego kościoła, na niewielkim wzgórzu, nad stawem, w środku wsi. Przy kaplicy w 1394 r. arcybiskup metropolita gnieźnieński Dobrogost z Nowego Dworu erygował parafię. W 1410 r. na jej miejscu wybudowano nowy, drewniany kościół, zachowując jednak murowane prezbiterium. Obecny murowany kościół został zbudowany w latach 1520-1539 w stylu późnogotyckim. Fundatorem był starosta rawski Jan Sierzchowski (†1520) oraz jego syn Stanisław Sierzchowski herbu „Drzewica”. Kamienna tablica fundacyjna, znajdująca się nad głównym wejściem do kościoła, poza rodowym herbem „Drzewica” zawiera znaki herbowe innych współfundatorów, wywodzących się z okolicznej szlachty. Na początku XVI w. świątynia w Sierzchowach należała do nielicznych na tym obszarze murowanych kościołów.
W latach 1574-1604, za sprawą Gostomskich, kościół służył jako zbór ariański Braci Polskich. Katolicy odzyskali go w 1605 r. Powtórnej konsekracji świątyni pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w roku 1623 dokonał biskup bakowski Adam Górski. Przy tej okazji Krzysztof Sułowski i jego żona Anna z Walewskich ufundowali przy kościele kaplicę dedykowaną św. Annie. W 1711 r., gdy proboszczem był ks. Aleksander Pawłowski, Franciszek Sułowski ufundował w pobliżu plebanii szpital parafialny, przeznaczony dla chorych, ubogich i osób starszych. Podczas I wojny światowej w 1915 r. pocisk uszkodził północną ścianę, w związku z czym kościół został odrestaurowany w 1917 i 1930 r. Zrekonstruowano wtedy szczyt zachodni i przęsła nawy.
Kościół jest budowlą murowaną, jednonawową, orientowaną i oskarpowaną. Nawa prostokątna, trójprzęsłowa, z przedsionkiem w części zachodniej, wstawionym między dwa filary podtrzymujące chór muzyczny. Posiada trójbocznie zamknięte prezbiterium. Po obu stronach nawy symetrycznie umieszczone prostokątne, oskarpowane przybudówki. Część północna mieści zakrystię i skarbczyk, południowa zaś kaplicę św. Anny. Całe wnętrze świątyni jest sklepione. Najstarsze jest sklepienie prezbiterium z XVI w. Później mogły być zrealizowane przesklepienia zakrystii, skarbczyka i kaplicy św. Anny.
Do świątyni zapraszają szesnastowieczne drewniane drzwi wejściowe, bogato zdobione metalowymi ćwiekami i rozetami. Wewnątrz wzrok przykuwa dużych rozmiarów płaskorzeźba ostatniej Wieczerzy, znajdująca się w ołtarzu głównym. Nad rzeźbą góruje malowidło ścienne, przedstawiające scenę Przemienienia Pańskiego. W kościele znajdują się jeszcze dwa ołtarze boczne, dedykowane św. Annie i Matce Bożej Częstochowskiej. Na szczególną uwagę zasługują trzy późnogotyckie portale z piaskowca, pochodzące z początku XVI w., ozdobione motywem przecinających się na narożnikach lasek i wałków gotyckich oraz łaskami słynący barokowy krucyfiks, cudownie ocalały z pożaru.
Opracował: ks. kan. dr Paweł Staniszewski