Opieki Matki Bożej Bolesnej w Nowym Mieście

adres
Miejscowości należące do parafii
Msze Święte
Dane o parafii
Osoby

Rys historyczny: Pierwszy kościół w Nowym Mieście, drewniany, pw. św. Marcina, zbudowano prawdopodobnie w 1412 r. Jego fundatorami była rodzina Nowomiejskich, należąca do bogatego rodu rycerskiego Prandotów herbu Rawicz, z pobliskiej Góry. Był to filialny kościół parafii św. Zygmunta w Górze (obecnie ul. Góra), co potwierdza zapis arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego Jana Łaskiego, prymasa Polski, przeprowadzającego wizytację w 1521 r. Gdy Nowomiejscy osiedlili się ok. 1609 r. w powstającym Nowym Mieście, również siedzibę parafii przeniesiono do Nowego Miasta, gdzie rezydował proboszcz z wikariuszem, tymczasem w filialnym kościele w Górze pozostali dwaj wikariusze. Podczas wizytacji parafii w 1762 r. archidiakon łowicki ks. Józef Marcinkowski stwierdził, że kościół jest bardzo zniszczony, chylący się ku upadkowi. Dlatego1765 r. założono fundamenty pod nowy i przystąpiono do budowy. Ziemie te należały do wielu rodów: Aleksandra Lipskiego, Franciszka Granowskiego, Ignacego Świdzińskiego, ale budowa szła opieszale, ponieważ w tym samym czasie fundatorzy zajmowali się zakładaniem klasztoru ojców kapucynów. Budowa kościoła zeszła na dalszy plan; posadowiono go w miejscu starszego, lecz źle zbudowanego, z materiału niskiej jakości. Wymagał on nieustannego remontu i w 1817 r. praktycznie „rozsypał się”. Próby remontu trwały jednak dalej i w 1829 r. prace zakończono. Słaba konstrukcja, a wreszcie pożar szalejący w Nowym Mieście w 1843 r. dokończył dzieła zniszczenia.

Obecny, nowy kościół pw. opieki Matki Boskiej został ufundowany i wzniesiony na starym miejscu przez hrabiego Władysława Małachowskiego w latach 1855-1856. 1 VI 1884 r. arcybiskup metropolita warszawski Wincenty Chościak-Popiel dokonał konsekracji świątyni. Barokową budowlę wzniesiono na rzucie krzyża, z jedną wieżą, z zewnątrz wspartą szkarpami. Wnętrze kryje chrzcielnicę rzeźbioną w piaskowcu z XVII w., 12-głosowe organy z tego samego wieku, obrazy: św. Tekli, bł. ks. Jerzego Popiełuszki, św. Barbary oraz Drzewo Genealogiczne Chrystusa z XVIII w., a także cztery płyty nagrobne dawnych, zasłużonych parafian. Na szczególną uwagę zasługuje Pieta Gostomska – drewniana gotycka rzeźba ofiarowana parafii przez mieszkańców Gostomi w 1990 r. W 1997 r., po umieszczeniu rzeźby w ołtarzu głównym, Matka Boża Bolesna została ogłoszona patronką parafii. Pozostałe cztery ołtarze boczne poświęcone zostały: Najświętszemu Sercu Pana Jezusa, św. Antoniemu, św. Janowi Nepomucenowi oraz Matce Bożej. W 2006 r. parafia obchodziła 150-lecie wybudowania kościoła, z okazji którego odnowiono Krzyż Misyjny.

Opracował: ks. kan. dr Paweł Staniszewski