Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bielawach

adres
Miejscowości należące do parafii
Msze Święte
Dane o parafii
Osoby

Rys historyczny: Według akt Konsystorza Gnieźnieńskiego pierwszy kościół w Bielawach wzniosła miejscowa rodzina Bielawskich w pierwszej połowie XIV w. jako filię parafii Waliszew. Parafię erygował tutaj w 1402 r. arcybiskup metropolita gnieźnieński Mikołaj Kurowski. Rok później (1403), pochodzący z Bielaw Wojciech Bielawski, późniejszy kanonik gnieźnieński i scholastyk łęczycki, ufundował okazały kościół w stylu gotyku nadwiślańskiego pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. W 1436 r. arcybiskup metropolita gnieźnieński Wojciech Jastrzębiec, prymas Polski, erygował przy nim kolegium mansjonarzy, podnosząc równocześnie do rangi prepozytury.

Przed rokiem 1460 Maciej Bielawski, kasztelan łęczycki, ufundował w tutejszym kościele ołtarz, na którego uposażenie arcybiskup metropolita gnieźnieński Jan Sprowski oddał dziesięciny ze swego stołu w Malicach. Pod koniec XIX w. ta fundacja już nie istniała. 2 II 1528 r. miecznik łęczycki Kacper Bielawski wraz z bratem Jakubem, plebanem w Kołacinie, na mocy przywileju otrzymanego od króla Zygmunta I, ufundowali w Bielawach szpital (przytułek dla ubogich), który stał się prepozyturą szpitalną z własnym kościołem. Wiadomo, że istniała w latach 1609 i 1669, wspomina ją także synod archidiecezji gnieźnieńskiej z 1720 r. Nie dysponujemy innymi dowodami, ale można przypuszczać, że funkcjonowała ona przez cały okres przedrozbiorowy. Pod koniec XVIII w. szpital już jednak nie istniał. W 1512 r. kościół parafialny został rozbudowany, przybierając obecny wygląd.

W 1521 r. przy świątyni oprócz proboszcza posługiwało sześciu kapłanów (mansjonariuszy i kapelanów). W kościele parafialnym, w 1797 r., zawaliło się wiązanie dachowe i świątynia przestała być użytkowana. Zrujnowany budynek został zamknięty, a nabożeństwa przeniesiono do kościoła w Chruślinie. W XIX w. kościół przywrócono do kultu Bożego. W latach 1929-1930 dobudowano do niego kolejne elementy: kruchtę i chór oraz założono żebrowo-krzyżowe sklepienie. W czasie swojego istnienia pełnił wiele dodatkowych funkcji, m.in. szkoły oraz szpitala.

Kościół w Bielawach jest budowlą trójnawową, orientowaną, opiętą przyporami, z dwuprzęsłowym prezbiterium zamkniętym wielobocznie oraz z ostrołukowymi portalami w elewacji zachodniej i południowej. Ściany zdobi polichromia. W kościele znajdują się trzy ba rokowe osiemnastowieczne ołtarze. ołtarz główny, w absydzie prezbiterium, mieści otoczony czcią obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, ozdobiony srebrną sukienką. ołtarze boczne poświęcone są św. Józefowi, oblubieńcowi Najświętszej Maryi Panny i Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Świadectwem dziejów parafii są tablice, wśród nich najstarsza na Mazowszu płyta nagrobna z piaskowca – nagrobek kasztelana łęczyckiego Macieja Bielawskiego z 1462 r. oraz ks. Mateusza Cichoraja, prepozyta kościoła szpitalnego z 1654 r. Prezbiterium zdobią polichromie Zofii Baudouin de Courtenay z 1932 r. Uwagę zwraca bogaty szczyt fasady frontowej, podzielony lizenami oraz zastosowane do jego ozdoby tynkowane blendy i smukłe sterczyny, charakterystyczne dla tzw. gotyku mazowieckiego. obok świątyni stoi drewniana dzwonnica z 1734 r. z trzema dzwonami, z których najmniejszy pochodzi 1531 r.

Opracowałks. kan. dr Paweł Staniszewski