Rys historyczny: Jak podają źródła historyczne Trojanów był ulubionym miejscem pobytu księcia mazowieckiego Konrada Mazowieckiego. Ze względu na liczne wojny z Prusakami i sprzymierzonymi z nimi Jadźwingami, Litwinami oraz Żmudzinami, nie czuł się bezpiecznie w Płocku. Szukając bezpiecznego miejsca w 1221 r. osiadł tutaj wraz z rodziną. W następnym roku,
podczas pobytu w Trojanowie biskupa poznańskiego Pawła (1211-1242), ufundował lub raczej doprowadził do erekcji kościoła parafialnego pw. św. Wawrzyńca. Przy erekcji świątyni in fundatione ecclesiae obecny był także dziekan płocki Gunter, proboszcz płocki Adlarus, podkomorzy Wenceslaus, kapelan dworu książęcego Gotpoldus oraz kilka świeckich osób. W ich obecności książę nadał także przywilej dla klasztoru czerwińskiego (Kodeks Dyplomatyczny Polski, t. I). Trudno dzisiaj powiedzieć co działo się później w Trojanowie. Nieliczne zachowane źródła historyczne nic na ten temat nie mówią. Skąpe wzmianki o kościele, które przetrwały do naszych czasów, pochodzą z lat 1541-1547. W 1603 r. wizytujący parafię w Sochaczewie biskup poznański Wawrzyniec Goślicki zastał tutaj tylko kapliczkę z drzewa o jednym ołtarzu, zaś w 1661 r. wspomina się o konsekracji drewnianego kościoła. Później Trojanów znów utracił parafię i dopiero w 1772 lub 1773 r. dokonano ponownej jej erekcji. obecny jednonawowy kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, w stylu późnego baroku – rokoko zbudowano w 1783 r. Jego fundatorem był Adam Lasocki, kasztelan sochaczewski i marszałek Trybunału Koronnego.

W 1915 r. w wyniku walk rosyjsko niemieckich kościół oraz plebania uległy zniszczeniu, a w latach 1916-1919 dzięki wielkiemu wysiłkowi księży i mieszkańców zostały odbudowane. Podczas II wojny światowej kościół ocalał. W latach 1989-1994 dokonano rozbudowy świątyni według projektu arch. Mieczysława Gliszczyńskiego. 19 X 1996 r. biskup łowicki Alojzy Orszulik SAC poświęcił nową część kościoła.

Obecnie jest to jednonawowa budowla murowana z cegły, wzniesiona w stylu późnobarokowym. Posiada trójosiową fasadę zwieńczoną przerywanym przyczółkiem, ze sterczyną w centralnej części. Budynek pokryty jest dwuspadowym, blaszanym dachem. W części starego kościoła znajdują się trzy ołtarze: Matki Bożej Bolesnej (dawny ołtarz główny), Matki Bożej Częstochowskiej i Pana Jezusa („Jezu, ufam Tobie”). W nowym kościele w ołtarzu głównym znajduje się mozaika autorstwa Żanety Szydłowskiej z Mińska Białoruskiego, ukazująca św. Annę z maleńką Maryją na rękach i anioła. obok prezbiterium także znajduje się mozaika, przedstawiająca św. Jana Pawła II oraz prymasa Polski Stefana kard. Wyszyńskiego. Do parafii należą kaplice w Feliksowie i w Wypalenisku, gdzie sprawowana jest niedzielna liturgia. Do pierwszej połowy XIX w. wokół świątyni znajdował się cmentarz założony pod koniec XVIII stulecia. Podczas prac przy rozbudowie kościoła odkryto pozostałości grobowca oraz ludzkie kości. Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny jest najstarszą świątynią w Sochaczewie, a zarazem obiektem zachowanym w dobrym stylu architektonicznym, położonym w bardzo malowniczym miejscu.

Opracował: ks. kan. dr Paweł Staniszewski