– Sam życiorys bp. Orszulika uzasadnia tę nagrodę, ale
przyznając ją kapituła dostrzegła działania wspierające trwałość
charakteru rodzinnego rolnictwa w Polsce – powiedział przewodniczący
Rady Fundacji ?Solidarna Wieś” Sławomir Siwek. Zaznaczył, że kapituła
postanowiła uhonorować pracę bp. Orszulika na rzecz
pierwszej legalizacji NSZZ ?Solidarność” Rolników Indywidualnych a
ponadto za jego udział – jako pełnomocnika Prymasa Polski – w
negocjacjach z władzami PRL na rzecz uruchomienia Fundacji Rolniczej –
wielkim projekcie pomocy wolnych krajów Zachodu dla polskich rolników w
latach 1981-1987.

– Pomysł wyszedł od episkopatu RFN i był reakcją na wprowadzenie stanu
wojennego w Polsce oraz wyrazem sympatii do Polaków – opowiadał w
laudacji prof. Andrzej Stelmachowski. Projekt miał polegać na
udzieleniu pomocy zagranicznej przez zebranie 5 miliardów ówczesnych
marek niemieckich i przekazanie ich Kościołowi w Polsce na pomoc dla
rolnictwa indywidualnego. Mimo pozyskania wielu sponsorów, w tym także
dotacji przyznanej przez Kongres USA, akcja nie powiodła się w całości
bowiem władze PRL nie zgodziły się, aby polska wieś mogła otrzymać
pomoc zagraniczną za pośrednictwem instytucji niezależnej od PZPR –
wspominał również sam laureat Nagrody bp Orszulik.
Powstała jednak Fundacja Zaopatrzenia Wsi w Wodę, która wykorzystała
dotację z USA w wysokości 10 mln dolarów na działania statutowe.

Sam laureat, odbierając z rąk kard. Józefa Glempa statuetkę stwierdził,
że należałoby ją uhonorować cały Kościelny Komitet Rolniczy, którego
był asystentem. Wspomniał, że inicjatywa jego powołania zrodziła się na
miesiąc przed stanem wojennym. – Bez tego Komitetu, kompetencji osób go
tworzących ta inicjatywa nie rozwijałaby się – stwierdził. Wyraził
swoje uznanie dla tych, którzy z powodu przynależności do tego gremium
stracili w okresie PRL pracę.

Kapituła podkreśliła też zdecydowaną postawę ks. Alojzego Orszulika
w obronie więzionych w stanie wojennym działaczy NSZZ ?Solidarność” RI
oraz powstałego w 1982 r. Duszpasterstwa Rolników. ?Czynił to w czasie
obrad Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu oraz w licznych interwencjach
bezpośrednich u władz politycznych i policyjnych ówczesnej Polski”.

Doceniono również rolę ks. Orszulika w
odzyskaniu przez polskich rolników prawa do zrzeszania się w
stowarzyszenia i związki zawodowe. Na ten aspekt zaangażowania laureata
zwrócił uwagę w swoim liście Prezydent RP Lech Kaczyński. ?W roku
20-lecia obrad okrągłego stołu trudno o trafniejszy wybór kandydata”.
Zwrócił on uwagę, iż bp Orszulik, ?uczestnicząc z
ramienia Kościoła w negocjacjach z władzami PRL, które zapoczątkowały
proces demokratyzacji i transformacji gospodarczej kraju miał na
względzie dobro i godność bliźnich”.

W uroczystości wręczenia Nagrody im. bp. Andrzejewskiego za rok 2008
uczestniczyli m.in. nuncjusz apostolski w Polsce – abp Józef Kowalczyk,
Prymas Polski kard. Józef Glemp, metropolita warszawski – abp Kazimierz
Nycz, biskup warszawsko-praski abp Henryk Hoser oraz biskup łowicki
Andrzej Dziuba. Obecna była małżonka prezydenta RP Maria Kaczyńska,
parlamentarzyści, przedstawiciele ministerstwa rolnictwa oraz
związkowcy z ?Solidarności” Rolników Indywidualnych.

Coroczna nagroda im. bp. Romana Andrzejewskiego została ustanowiona, by
honorować osoby, za szczególne osiągnięcia w pracy na rzecz środowisk
wiejskich i małomiasteczkowych, ich rozwoju kulturalnego i
gospodarczego. Aktywna postawa laureatów ma być przykładem pozytywnej
pracy, możliwej w każdych warunkach, zgodnej ze wskazaniami nauczania
społecznego Kościoła.

Nagrodę otrzymali dotąd: za 2004 r. – prof. Andrzej Stelmachowski, za
2005 r. – prof. Maria J. Radomska, za 2006 r. – kardynał Józef Glemp
Prymas Polski, za 2007 r. – ks. prałat Bogusław Bijak.
Na nagrodę składa się dyplom, statuetka projektu Pawła Szcześniaka i nagroda pieniężna.

Oprac. na podstawie KAI