W czerwcu 2017 roku rząd Rzeczypospolitej Polskiej przyjął zmiany w ustawie z dnia 23 Lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz niektórych innych ustaw.
Istotną zmianą jest wprowadzenie zasady ochrony tymczasowej zabytków od momentu wszczęcia procedury dotyczącej wpisu do rejestru. W toku postępowania o dokonanie wpisu obowiązywać będzie zakaz prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany stanu zabytku. Ważnym punktem jest także możliwość zmiany lub uchylenia prawomocnych decyzji konserwatorów (do dwóch lat po uprawomocnieniu się decyzji) – w sytuacjach, kiedy wydane pozwolenie jest niezgodne z zasadami ochrony zabytków i prowadzi do zniszczenia lub uszkodzenia zabytku.
Szczególną uwagę należy zwrócić na nowy rozdział w ustawie o ochronie zabytków’ i opiece nad zabytkami, dotyczący administracyjnych kar pieniężnych. Zmiany te weszły w życie dnia 1 stycznia 2018 roku. Niektóre z niewłaściwych działań przy zabytkach oraz niedopełnienie obowiązków przez właścicieli zabytków wynikających z ustawy, będzie podlegało karom pieniężnym.

Organy egzekucyjne przekazują wpływy z kar pieniężnych na rachunek Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków. Będzie on państwowym funduszem celowym, którego dysponentem będzie minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Przychody funduszu będą pochodzić z wpływów z kar pieniężnych za naruszenia przepisów WUOZ, a jego środki będą przeznaczane na dofinansowanie nakładów koniecznych na wykonanie prac konserwatorskich lub restauratorskich przy zabytku wypisanym na Listę Skarbów Dziedzictwa albo do rejestru zabytków.

Całość komunikatu i opracowania jest w załącznikach.

ks. Adam Matysiak

Ekonom Diecezji Łowickiej