Kościół od starożytności otaczał Maryję szczególną czcią. Kult ten – zwłaszcza w Bizancjum – znajdował swój wyraz w liturgii oraz poezji. Jednym z najwspanialszych zabytków tej twórczości jest hymn ku czci Bogurodzicy – Akatyst. Słowo akathiston oznacza nabożeństwo składające się z pieśni pochwalnych ku czci Chrystusa, Najświętszej Maryi Panny i świętych.

Wykonywany w wigilię Niepokalanego Poczęcia NMP akatyst powstał prawdopodobnie w V wieku. Został przetłumaczony na język łaciński, przejęty przez Kościół katolicki i odtąd zaczął wywierać znaczący wpływ na poezję maryjną. Treść hymnu koncentruje się wokół tematu obecności Maryi w tajemnicy Słowa Wcielonego i Kościele.