św. Katarzyny Dziewicy i Męczennicy w Witoni

adres
Miejscowości należące do parafii
Msze Święte
Dane o parafii
Osoby

Rys historyczny: Parafia została erygowana ok. 1370 r. przez arcybiskupa metropolitę gnieźnieńskiego Jarosława Bogorię Skotnickiego. Pierwszy drewniany kościół pw. św. Katarzyny spłonął prawdopodobnie w 1545 r. W latach 1545-1550 na jego miejscu wybudowano obecny dom Boży, również pw. św. Katarzyny. Zbudowany jest w stylu renesansowym z kamienia polnego i cegły, kryty dwuspadowym dachem, jednonawowy, z węższym prezbiterium zakończonym absydą, orientowany. Od strony zachodniej przylega do niego czworoboczna wieża zwieńczona hełmem z latarnią. Przy niej znajduje się druga, mniejsza, okrągła wieżyczka z klatką schodową. Ściany nawy obiega w połowie wydatny gzyms. Chór muzyczny wsparty został na dwóch kolumnach. Konstrukcja budynku jest wzmocniona przyporami, stanowiącymi jeszcze elementy architektury gotyckiej. Jednak całość budowli to już przykład sztuki renesansowej, bardzo skromnej, jeśli chodzi o detale architektoniczne. W czasie II wojny światowej Niemcy urządzili w świątyni magazyn zboża.

Jeszcze w drugiej połowie XIX w. kościół posiadał pięć ołtarzy. Dzisiaj główne wyposażenie świątyni stanowią jednak trzy ołtarze z 1917 r., w których obrazy pochodzą z 1884 r. W prezbiterium stoi ołtarz główny (w stylu eklektycznym) z figurą Najświętszego Serca Pana Jezusa, zasuwaną obrazem olejnym św. Katarzyny, pędzla F. Stelmaskiego z 1918 r. W pobliżu stołu ołtarzowego znajduje się kamienne, trzykondygnacyjne, renesansowe sakramentarium z drugiej połowy XVI w., z pięknymi rzeźbami. Ufundowała je rodzina Wituńskich herbu Rola (herb fundatorów można zobaczyć w górnej części sakramentarium). W drugiej kondygnacji – nisza z figurką Melchizedecha, w górze lwy podtrzymujące herb Rola. Drzwi z prezbiterium do zakrystii są żelazne, okute, z datą 1550 r. Na wyposażeniu kościoła znajduje się chrzcielnica drewniana, eklektyczna, z przełomu XIX i XX w.

Na cmentarzu grzebalnym stoi zbudowana w 1844 r. staraniem ówczesnego proboszcza ks. Rupińskiego kaplica pw. św. Józefa, z ołtarzem przyozdobionym obrazem swego patrona.

Opracował: ks. kan. dr Paweł Staniszewski