św. Karola Boromeusza w Żyrardowie

adres
Miejscowości należące do parafii
Msze Święte
Dane o parafii
Osoby

Rys historyczny: Patronatem św. Karola Boromeusza jest objęta najstarsza wspólnota parafialna w Żyrardowie. Jej początki sięgają drugiej połowy XIX w., gdy Karol Dittrich ufundował kościół. Po wybudowaniu Zakładów Lniarskich w Żyrardowie, jako ich właściciel miał świadomość, że kadra kierownicza i zwykli robotnicy potrzebują nie tylko pracy i chleba, lecz w takim samym stopniu dnia wolnego od pracy, świętowania i Boga, by nie utracili świadomości kim są i dokąd zmierzają. Decyzja zbudowania kościoła i założenia cmentarza grzebalnego zrodziła się w świadomości Karola Hielle i Karola Dittricha w roku 1872. W Żyrardowie żyło wtedy 6 tysięcy katolików. Administracyjnie należeli oni do parafii Wiskitki i w łączności z tamtejszą wspólnotą prowadzili swoje życie religijne. Jednak dla wielu, szczególnie chorych, starszych i dzieci stanowiło to znaczną trudność, lub wręcz było niemożliwe ze względu na znaczną odległość. Mając na uwadze duchowe dobro katolików żyjących w Żyrardowie, zaproponowano władzy archidiecezjalnej aby tymczasowo, do zbudowania kościoła, urządzić kaplicę w prywatnym domu i mianować kapelana do posługi religijnej. Minister spraw wewnętrznych na wniosek władzy archidiecezjalnej 7 III 1873 r. wydał stosowne zezwolenie. Kaplica została urządzona, poświęcona i oddana do użytku publicznego 21 III 1882 r. Jej pierwszym kapelanem został ks. Konstanty Folkmann. W sprawowaniu swego urzędu był administracyjnie zależny od proboszcza parafii Wiskitki. Liczba katolików żyjących w Żyrardowie wzrosła w tym czasie do 12 tysięcy. Kaplica nie była w stanie ich pomieścić. Karol Dittrich przyśpieszył budowę wcześniej już zaplanowanego kościoła i przeznaczył na ten cel stosowne środki z własnych funduszy. Budowa natychmiast ruszyła, a w Uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny 8 XII 1891 r. świątynia została poświęcona przez dziekana z Grodziska Mazowieckiego, ks. Antoniego Maciążkiewicza, otrzymując status kościoła filialnego parafii Wiskitki.

22 V 1898 r. arcybiskup metropolita warszawski Wincenty Teofil Chościak-Popiel erygował przy kościele parafię pw. Matki Bożej Pocieszenia. Jednocześnie mianował ks. Władysława Żaboklickiego, od 2 VII 1897 r. rektora kościoła filialnego w osadzie żyrardowskiej, jej pierwszym proboszczem. Ponieważ Zakłady Lniarskie stworzyły dobrą koniunkturę dla rozwoju miasta, zaistniała potrzeba wybudowania drugiego, większego kościoła, gdyż ten już nie mieścił w swoim wnętrzu praktykujących katolików. Ksiądz Żaboklicki od momentu swojej nominacji na urząd proboszcza wiedział o czekającym go zadaniu budowania nowego kościoła. Z pomocą przyszedł mu wspomniany Karol Dittrich, który postanowił ufundować większy, także dzisiaj robiący duże wrażenie, kościół pw. Matki Bożej Pocieszenia. Budowę rozpoczęto w 1890 a ukończono 11 X 1903 r. Od tego czasu kościół pw. św. Karola Boromeusza przyjął status kościoła szkolnego, a potem kościoła rektorskiego. Siedzibę parafii przeniesiono do nowego kościoła. Dopiero po wielu latach, 15 VI 1977 r., arcybiskup metropolita gnieźnieńsko-warszawski Stefan kard. Wyszyński, prymas Polski, erygował przy kościele pw. św. Karola Boromeusza odrębną pa rafię pod tym samym tytułem, a 12 XI 2006 r. świątynia została konsekrowana przez biskupa łowickiego Andrzeja F. Dziubę. Konsekrację poprzedziła pielgrzymka wiernych do Mediolanu, gdzie spoczywają doczesne szczątki św. Karola Boromeusza. Przy wieziono stamtąd relikwiarz patrona oraz dekret biskupa mediolańskiego, wyrażającego zgodę na kult i przechowywanie relikwii.

Kościół jest budowlą neogotycką z czerwonej cegły, trzynawową, z dwuspadowym dachem. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Niepokalanego Poczęcia, a za nim odsłaniany okazjonalnie wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej. W lewej nawie bocznej jest obraz Józefa Buchbindera, przedstawiający Dobrego Pasterza. W prawej nawie znajduje się obraz przedstawiający św. Karola Boromeusza, na malowany w Dreźnie, na zamówienie fundatora kościoła w 1891 r. Uwagę zwiedzających przyciągają dziewiętnastowieczne obrazy: ostatnia Wieczerza i Sąd nad Jawnogrzesznicą, a także ambona i chór z 14-głosowymi organami, wykonanymi przez firmę Braci Rieger. Od 1970 r. kościół wpisany jest do rejestru zabytków. W czasie I wojny światowej zostały zniszczone witraże, zdewastowane organy, a dzwony skradzione przez Rosjan. W 1978 r. świątynię poważnie uszkodził pożar, który zniszczył dach i wnętrze. Po odrestaurowaniu, 8 XI 1981 r., kościół został poświęcony przez biskupa sufragana warszawskiego Władysława Miziołka.

Opracował: ks. kan. dr Paweł Staniszewski