Rys historyczny: Miejscowość Mszczonów należy do najstarszych znanych punktów osadniczych zachodniego Mazowsza. Miasto było starostwem niegrodowym, znajdującym się w długim przeciągu czasu w ręku rozmaitych rodzin mazowieckich, takich jak Radziejowscy, Prażmowscy, ossolińscy, Łuszczewscy. Kościół parafialny założyli tu książęta mazowieccy, ale nie wiadomo
w którym roku. Najdawniejsza wzmianka o nim pochodzi z roku 1324, kiedy to książę mazowiecki Siemowit II zamienił wieś Gozdów, należącą do kościoła mszczonowskiego, dając za nią część wsi książęcej Mszczonowa. Jest więc pewne, że parafia powstała przed 1324 r., być może jeszcze w XII w. Wieś Gozdów przywrócił kościołowi mszczonowskiemu książę Siemowit III w 1377 r. Do tamtego czasu zachowały się imiona czterech proboszczów mszczonowskich; w dokumentach z 1324 i 1326 r. wymieniono Guntera i Mikołaja, kapelanów książęcych.

Przed rokiem 1377 proboszczem był Piotr Masa, a w tymże roku Marcin Szczak, kapelan książęcy i podkanclerzy, kanonik płocki i łęczycki. Byli to najprawdopodobniej proboszczowie tytularni, którzy korzystali tylko z uposażenia parafii, a w ich imieniu duszpasterstwo sprawowali wikariusze. Poczynając od panowania Siemowita II ustalił się prawdopodobnie zwyczaj uposażenia probostwem mszczonowskim pracowników kancelarii księcia rawskiego. W 1470 r. proboszcz Paweł występował jako kanclerz księżny sochaczewskiej Anny. około roku 1430-1440, z inicjatywy księcia mazowieckiego Siemowita IV, wybudowano murowany kościół, niszczony pod czas licznych pożarów miasta. Być może również wtedy wyłączono z parafii dwie wsie: Lutkówka i Osuchów. W tej pierwszej utworzono parafię, o której najstarsza widomość pochodzi 1445 r.

Od czasu włączenia Mszczonowa wraz z Ziemią Sochaczewską do Korony, prawo patronatu kościoła mszczonowskiego przypadło królom polskim jako właścicielom miasta, którzy odtąd nominowali każdego proboszcza. Sytuacja zmieniła się w sposób zasadniczy po nadaniu prawa patronatu kościoła mszczonowskiego Kapitule Poznańskiej. W wyniku tego aktu biskup poznański Jan Lubrański inkorporował bogatą parafię w Mszczonowie, a kapituła przejęła dziesięciny, ustanawiając w Mszczonowie komedarza w miejsce proboszcza, z niewielkim uposażeniem. Odtąd rola kościoła mszczonowskiego zmniejszyła się znacząco, a obok komedarza, czyli wikariusza wieczystego, było jeszcze zwykle dwóch lub trzech wikariuszy. Kapituła Poznańska traktowała parafię jako źródło dochodu, nie dbając o majątek i budynki parafialne.

Kiedy w roku 1603 parafię wizytował biskup poznański Wawrzyniec Goślicki zapisał, że kościół murowany pw. św. Jana Chrzciciela, kilka lat wcześniej spa lony, był tak osłabiony, że jego ściany musiały być podtrzymywane drewnianymi słupami. W tym czasie prócz kościoła parafialnego na przedmieściu stał świeżo wybudowany drewniany kościółek pw. św. Wawrzyńca, posiadający skromne uposażenie dziesięcinami. Przy parafii istniała miejscowa szkółka, utrzymywana przez Kapitułę Poznańską. W kilka lat później Radziejowscy przy budowali do kościoła parafialnego kaplicę św. Anny, która miała swoje osobne małe uposażenie i w której zapewne były groby z nagrobkami i wizerunkami tej rodziny. Kaplica została w roku 1660 odświeżona i ozdobiona. Po roku 1798 diecezja poznańska przestała mieć wpływ na sytuację prawno-materialną parafii mszczonowskiej, ponieważ miejscowość została przyłączona do nowej diecezji warszawskiej.

W 1826 r. z części parafii mszczonowskiej powstała parafia Radziejowice. Wcześniej jednak, podczas wielkiego pożaru z 15 na 16 VIII 1800 r., spłonęły obydwa mszczonowskie kościoły. Przez lata nabożeństwa odprawiano w drewnianej kaplicy, na gruzach spalonej świątyni. W ankiecie z 1820 r. burmistrz Mszczonowa zaznaczył, że kościół parafialny, spalony w 1800 r., nie został jeszcze odbudowany. Budowę obecnego, murowanego kościoła, projektu arch. Franciszka Tournelle’a, rozpoczął w 1861 r. ks. proboszcz Władysław Polkowski. Kamień węgielny poświęcił i położył 11 maja tegoż roku arcybiskup metropolita warszawski Zygmunt Szczęsny Feliński. Prace przy budowie zatrzymał w roku następnym kolejny pożar miasta (9 X 1862 r.), a potem wybuch powstania styczniowego i zesłanie proboszcza, ks. Wacława Polkowskiego, na Syberię za udział w powstaniu. Budowę ukończył jego następca, ks. Marian Polkowski (proboszcz w latach 1864-1886). Uroczystej konsekracji kościoła dokonał 4 XI 1973 r. arcybiskup gnieźnieński i warszawski Stefan kard. Wyszyński, prymas Polski.

Jest to budynek murowany, w stylu toskańskim, z wieżą nad ścianą frontową. Wnętrze przykrywa drewniany, otynkowany sufit, ozdobiony polichromią z 1914 r., autorstwa ks. Antoniego Zakrzewskiego. W nawie głównej namalowany jest Chrzest Pana Jezusa, nad organami – Matka Boża, w półkopule prezbiterium – obraz figuralny Matki Bożej Królującej w otoczeniu świętych. W wydzielonym drewnianą balustradą prezbiterium stoi ołtarz główny ze zdobionym sukienkami obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem, z połowy XIX w., zasłanianym przedstawieniem Chrztu Pana Jezusa. Przy ścianie tęczowej są ołtarze boczne: lewy z wizerunkiem św. Piotra i św. Pawła, prawy z wizerunkiem Matki Bożej i św. Anny. Przy lewej ścianie jest ambona. Na ścianach bocznych wiszą obrazy stacji Drogi Krzyżowej z 1966 r., autorstwa L. Jabłońskiego. Do nawy przylegają kaplice Miłosierdzia Bożego i Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Opracował: ks. kan. dr Paweł Staniszewski