Św. Apostołów Piotra i Pawła w Sobocie

adres
Miejscowości należące do parafii
Msze Święte
Dane o parafii
Osoby

Rys historyczny: Parafia w Sobocie erygowana została przełomie XIII i XIV w. Po pożarze pierwszego, drewnianego kościoła pw. świętych Apostołów Piotra i Pawła, w 1518 r. kasztelan łęczycki Tomasz Sobocki ufundował obecny, dedykowany świętym Apostołom Piotrowi i Pawłowi, św. Annie i św. Izydorowi, co przypomina głaz w zewnętrznej ścianie nawy, nad oknem. Budynek szczęśliwie ocalał podczas wojen i w niezmienionej formie przetrwał do dziś. Z zapisów źródłowych wiadomo, że w XVI w. w Sobocie istniał szpital dla ubogich wraz z własnym kościółkiem (prepozytura szpitalna), dla której w 1544 r. arcybiskup metropolita gnieźnieński i biskup krakowski Piotr Gamrat, prymas Polski, przekazał dziesięciny stołu arcybiskupiego w Żbikowie. Prepozytura ta istniała jeszcze w połowie XVIII w.

Kościół parafialny jest murowaną z cegły i kamienia budowlą o charakterze obronnym. Opięta przyporami bryła obejmuje nawę z kruchtą oraz prezbiterium z przybudówką, która mieści zakrystię i skarbczyk. Od wschodu i zachodu budowlę zdobią szczyty o falistym wykroju. W ścianie zachodniej znajduje się skromny portal. Najbardziej charakterystycznym elementem kościoła, świadczącym o jego obronności, jest niewielka, okrągła baszta od południa, ozdobiona fryzem arkadowym i posiadająca otwory strzelnicze. Wewnątrz mieszczą się schody prowadzące na strych. Ciekawe jest wnętrze świątyni, posiadające sklepienia gwiaździste. Ściany zdobią polichromie z lat 1905-1907 autorstwa Apoloniusza Kędzierskiego oraz z roku 1936 autorstwa prof. Władysława Drapiewskiego, w które wmurowano szesnastowieczne renesansowe nagrobki z piaskowca miejscowych właścicieli: Tomasza i Jakuba Sobockich, kasztelanów łęczyckich (piętrowy) oraz Tomasza Sobockiego, kanclerza króla Zygmunta Starego, a także tablice epitafijne i klasycystyczny nagrobek Cypriana Zawiszy Czarnego i jego żony Marii (z XIX w.). Z tej rodziny pochodził sławny Artur Zawisza Czarny. W wydzielonym ostrołukową tęczą prezbiterium usytuowany jest ołtarz główny, dedykowany Matce Bożej Częstochowskiej. W łuku tęczy zawieszona jest ambona, naprzeciwko której stoi chrzcielnica. Obok, już w nawie, stoją ołtarze boczne Matki Bożej Sobockiej i św. Anny Samotrzeciej. Z prawej strony znajduje się kaplica Matki Bożej Nieustającej Pomocy. W kościele nie ma stacji Drogi Krzyżowej (są one jedynie w kościele cmentarnym).

 

Kościół pw. Przemienienia Pańskiego na cmentarzu

Na miejscowym cmentarzu grzebalnym stoi kościół pw. Przemienia Pańskiego. Pochodzi on prawdopodobnie z pierwszej połowy XVII w. Jest to budynek orientowany, drewniany, o konstrukcji zrębowej, na zewnątrz oszalowany. Nawę, zbliżoną do kwadratu, zamyka węższe i krótsze od niej prezbiterium zbudowane na planie prostokąta. Do nawy przylegają kruchta i przedsionek, do prezbiterium – zakrystia. Nad dwuspadowym dachem nawy, krytym ocynkowaną blachą, góruje niewielka wieżyczka, kryta blachą miedzianą. Wnętrze świątyni przykrywa płaski strop, połączony ze ścianami bocznymi zaokrąglonymi narożnikami. W prezbiterium stoi ołtarz główny z obrazem Przemienienia Pańskiego. Na belce tęczowej usytuowana jest grupa Ukrzyżowania. Przy tęczy z jednej strony jest ambona, z drugiej – ołtarz boczny, dedykowany Matce Bożej Kozielskiej. Na ścianach wiszą tradycyjne stacje Drogi Krzyżowej. Chór muzyczny wsparty jest na dwóch słupach.

Opracował: ks. kan. dr Paweł Staniszewski